Op 5 december is op de Vliegbasis Gilze-Rijen het Netherlands Special Operations Com-mand (NLD SOCOM) opgericht. Commandant van de nieuwe eenheid is Luchtmachtgeneraal Theo ten Haaf. Hij was eerder vervroegd teruggeroepen van zijn functie als militair attaché in Washington om deze eervolle taak op zich te kunnen nemen. Zoals hij in 2008 ook de op-richter was van het succesvolle Defensie Helikopter Commando (DHC).
Het nieuwe commando coördineert en synchroniseert alles op het gebied van Special Operations Forces (SOF).
SOF-operaties onderscheiden zich niet alleen door flexibiliteit en een hoge mate van zelfstandig optreden. Deze inzet staat ook garant voor een kleine footprint en grote precisie. De speciale troepen zijn zeer geschikt voor interventies in ‘hybride’ conflictsituaties, bij terrorismebestrijding en tegenover irregulier opererende tegenstanders. SOF vervullen verder een prominente rol bij beeldopbouw in de preconflictfase en bij capaciteitsopbouw om conflicten te voorkomen. De vraag naar SOF neemt naar verwachting verder toe.
NLD SOCOM is een operationele staf die alle Nederlandse SOF-operaties plant, aanstuurt, uitvoert en evalueert. De nieuwe eenheid versterkt daarmee het Korps Commandotroepen van de Landmacht en de Maritime Special Operations Forces (MARSOF) van de Marine.
Doordat NLD SOCOM maritieme, land- en lucht SOF-eenheden onder bevel krijgt, is het makkelijker gezamenlijk en geïntegreerd te trainen, speciale eenheden gereed te stellen en ze te voorzien van de noodzakelijke ondersteuning met bijvoorbeeld helikopters van het DHC.
De Luchtmachtcomponent wordt vooral gevormd door 300 (Cougar) Squadron en wordt aangeduid met SOF Air. Het aantal operationele Cougars, nu 12 met vijf stuks in
de z.g. ‘mot-tenballen’, zal voorlopig geen wijziging ondergaan.
Het is de bedoeling dat het NLD SOCOM, uiterlijk in 2020 volledig operationeel is. Daarnaast doet Defensie met de nieuwe eenheid iets aan het tekort van Command & Control (C2) bij de NAVO. In 2020 is het namelijk ook mogelijk een uitzendbare operationele SOF Command & Control (C2)-capaciteit te leveren, die in NAVO-verband SOF-operaties aanstuurt. Die door de NAVO opgedragen taak wil Defensie samen met België en Denemarken onderbrengen in een zogenoemd Composite Special Operations Component Command (CSOCC). De drie partners hebben de intentie deze capaciteit aan te bieden voor de NATO Response Force (NRF) 2021.
